Boeren Meten Water

Participatieve monitoring met boeren en waterbeheerders

Speelt verzilting ook op mijn perceel en in welke mate? Welke maatregel kan ik nemen? Hoe vochtig is de bodem? Is het slootwater nu geschikt voor beregenen? Tijdens het programma ‘Boeren Meten Water’, opgezet door LTO Noord, Waterschap en Acacia Institute, krijgt u antwoord op deze vragen. Samenwerking tussen agrariërs en waterschappen is hierbij belangrijk. Door samen te meten aan de waterkwaliteit in perceel, drain en sloot, komt er meer inzicht in de huidige situatie van verzilting en wordt het inzichtelijk waar en welke maatregelen nodig zijn. Bovendien is door gezamenlijk te meten de actuele staat van sloot, drain- en grondwater voor het hele gebied of meetnet bekend. Dit helpt bijvoorbeeld bij de keuze om te beregenen (is de waterkwaliteit betrouwbaar?), het land op te gaan (is het perceel niet te nat?) of meer door te spoelen (is het zoutgehalte te hoog?).

Meten, weten, begrijpen en sturen

Boeren Meten Water heeft als doel het wederzijds begrip en samenwerking tussen agrariërs en waterschap te bevorderen. Hierdoor kan het water(kwaliteit)beheer in samenspraak plaatsvinden en kunnen eventuele discussies gevoerd worden op basis van dezelfde informatie. Door samen te meten, weten we meer van het hydrologisch functioneren van de drain, sloot en in het perceel. Bovendien geven metingen informatie over de aanwezigheid van zoet of zout water in een perceel. Dit geeft duidelijkheid over het verziltingsrisico. Hiermee leren we het systeem in een gebied te begrijpen, zodat we kunnen sturen waar dat nodig is. Dit sturen kan door de agrariër op het perceel door de juiste drainage aanleg, maar ook door de waterschappen in de sloot door het juiste waterbeheer. In Boeren Meten Water zoeken we samen naar de specifieke maatregelen die hiervoor in een gebied nodig zijn.

Meten met de Pin en Handheld

Het meten binnen Boeren Meten Water kan met de Pin en de Handheld. Met de Handheld kan gemakkelijk het zoutgehalte in de sloot bepaald worden. Hiervoor is een elektrische geleidbaarheidssensor (EC-sensor) aan te sluiten op de handheld. De meting is vervolgens direct op mobiel via de Fixeau Mobile App en op een online platform beschikbaar. De Pin is opgebouwd uit verschillende sensoren en meet de grondwaterstand (t.o.v. maaiveld en NAP), zoutgehalte grondwater en bodemvocht. De Pin is modulair, zodat het aantal, type en de positie van de sensoren afgestemd kan worden op de benodigde diepte op het perceel. De Pin is eenvoudig te installeren in het veld: een gat boren en de Pin erin zetten is al genoeg. De Pin bepaalt zelf zijn locatie en positie t.o.v. maaiveld en NAP en kan eenvoudig naar elke gewenste plek verplaatst worden. Metingen zijn direct online te zien.

Platform: inzicht in metingen en advies

Metingen van de Pin en Handheld komen direct, realtime, binnen op een webplatform, welke binnen Boeren Meten Water wordt ontwikkeld. Het geeft inzicht in de huidige situatie en toont op termijn voorspellingen met betrekking tot de kwaliteit van oppervlaktewater, drain- en grondwater. De doorontwikkeling moet ervoor zorgen dat advies wordt gegeven over bv de benodigde beregening, de waterkwaliteit, de drainage toestand of draagkracht van de bodem. Gegevens op het platform zijn zichtbaar voor eigenaren van de Pin of Handheld en worden uitsluitend gedeeld binnen de pilot of meetcollectief.

Waar wordt gemeten?

Boeren Meten Water gaat van start in verschillende pilotgebieden in Noord-Holland, Friesland en Groningen. Eind 2018 vinden de eerste bijeenkomsten plaats en in het voorjaar van 2019 worden de Pin en Handheld tegen betaling verstrekt aan deelnemers. Gedurende Boeren Meten Water is er elk halfjaar een bijeenkomst waarin we het meten evalueren en resultaten bekijken. Hoe bevalt het meten? Welke verbeteringen zijn denkbaar aan Pin, Handheld of website? Wat betekenen de resultaten en wat kun je ermee? Eind 2020 loopt het traject ‘Boeren Meten Water’ af.